Het ging eigenlijk best goed, vertelt een moeder mij. Gisteravond was er flink wat spanning, maar gedurende de dag met online thuisonderwijs leken alle beren op de weg in rook op te gaan. Hij vond het ook grappig, het was fijn weer even iedereen gezien te hebben en ondanks wat kleine dingetjes die zo opgelost waren, ontsnapte hem een dikke zucht van duidelijke opluchting na het eerste half uur met de juf op het scherm van de laptop.
En toch, Brenda, begon het ’s avonds weer van voren af aan. Hoe kan dat nou?! Opnieuw spanning voor de volgende dag. “Wat nu als het niet lukt met inloggen, mam? Of dat er soms weer zo’n raar kraakgeluid en hard gepiep is soms?” Hij blijft maar malen, wat ik ook zeg. En hij weet toch zelf ook wel dat het uiteindelijk goed gekomen is. Waarom houdt hij dan zo vast aan iets dat net niet helemaal goed ging, of wat misschien fout kan gaan?
Ik leg het je in dit blog uit, én nog veel fijner: jij krijgt kant-en-klare vragen die je kunt stellen om het malen te laten stoppen.
Het beeld staat stil
Er kan eigenlijk geen mooiere metafoor zijn in deze tijd van online vergaderen, zoom-vergaderingen, thuisonderwijs en online instructie:
Het beeld heeft een vastloper. De informatie komt niet door op de lijn en het beeld bevriest.
Zo ook kan dat gebeuren met een beeld in het hoofd van jouw hooggevoelige kind. En bij dat specifieke beeld hoort een negatieve emotie. Een emotie die (nog) niet verwerkt is. Denkt jouw kind aan dit voorval – dan wordt automatisch daarbij ook de emotie in alle hevigheid getriggerd.
Jouw kind blijft ronddolen in dat vervelende stukje van de hele film.
Negatieve emotie gekoppeld aan het beeld
In dit specifieke geval van het thuisonderwijs loopt haar zoontje vast op de enorme schrik en het onprettige gevoel van het harde kraakgeluid gevolgd door een harde piep toen er iets niet helemaal goed ging met het geluid aan de andere kant. Zere oren, de hartslag flink omhoog en het bloed dat naar zijn hoofd steeg. Zijn ademhaling sneller en toen hun ogen elkaar kruisten zag moeder twee enorme pupillen van schrik.
Dit is waar het kind nog over ligt te malen. Het komt geen stap verder en komt er niet van los. Terwijl er toch heel wat stappen na kwamen vandaag, met een dikke zucht van opluchting en veel plezier op de koop toe…
Jij kunt op play drukken
Zoals bij het wifi-signaal, waarbij je even een kunstje uithaalt om de verbinding te herstellen en het beeld in beweging te helpen. Zo kun jij ook jouw kind helpen om de volgende scènes na het bevroren beeld te gaan zien. Tot en met het moment waarop jouw kind zich weer ontspannen voelde en lachend achter de laptop zat.
Met andere woorden: jij gaat jouw kind uit de negatieve emotie helpen, door stap voor stap naar een positieve emotie te gaan. Een werkwijze die ook wordt gebruikt in de trauma-therapie, zoals bij EMDR, bijvoorbeeld. Maar nu kun je dit laagdrempelig zelf doen. Zelfs simpel op de rand van het bed. Want vaak bedtijd zo’n moment waarop het er juist uitkomt.
Vragen stellen om de volgende scènes af te spelen
Als je hebt herkend dat jouw kind een vastloper heeft, in een rondje blijft ronddwalen en niet uit de negatieve emotie komt, dan is het zaak dat je gaat aansluiten. Zorg dat je door erkenning een brug slaat met jouw kind. Merk je dat je wordt toegelaten? Dan zit je op het juiste spoor. Pas als de rust een beetje terugkeert en jouw kind met jou naast zich terug ontspant kun je verder op de inhoud. Niet eerder! Jouw kindje heeft geen ruimte om logisch na te denken, als het nog volop gestresst is.
Wat je vervolgens gaat doen is door middel van vragen stellen, jouw kind zich levendig terug laten inbeelden hoe het "toen" was. Je start bij het moment waarop zijn/haar beeld bevriest. Aan de hand van doorvragen ga je vervolgens stap voor stap verder naar de volgende scène van de gehele film. Beeldje voor beeldje, totdat je zo samen ineens de hele film hebt afgespeeld en jouw kind weer op een punt belandde waarop het zich prettig voelde.
Het kan best zijn dat een aantal keren herhaling vanaf punt “bevroren” tot “en je leefde nog lang en gelukkig” nodig is om de scherpte van de negatieve emotie af te halen. Om tot volledige verwerking te komen en niet meer te hoeven malen. Je merkt vanzelf wanneer je kunt stoppen met het herhalen van de film. Jouw kind zal aangeven dat het er niet meer toe doet.
Welke vragen stel ik dan?
Ook nu is het weer belangrijk om aan te sluiten bij wat je kind zegt. Houdt die verbinding in stand.
In dit voorbeeld, zou je het als volgt kunnen aanpakken:
“Altijd als ik naar de juf luister op de laptop, dan gebeurt er iets verschrikkelijks met het geluid. Het geluid is plotseling super hard. Ik vind het zo eng, mama. Mijn oren doen pijn en mijn hartje bonkt. Ik wil morgen niet nog een keer.” (Alles wordt nu hevig huilend, en helemaal over zijn toeren verteld.)
Je start met het zoeken van de aansluiting. Zodra jij goed zit met jouw erkenning, zal het grootste verdriet zakken. Er zijn nog wat snikken, maar jullie knuffelen en je merkt dat jouw kind zich letterlijk bij jou neerlegt.
Nu is het de tijd om deze scène te bevragen:
1. Hoe voelde jij je toen die hele harde piep zomaar ineens uit de boxen klonk? Ik was super bang. En mijn oren deden heel veel pijn.
2. Wat deed jij toen? Ik wilde het liefste weg, maar ik durfde ook niet zomaar op te staan. Ik heb een hele tijd met mijn handen over mijn oren gezeten.
3. Hoe voelde jij je vooral? Bang.
Tijd om door te gaan naar de volgende scènes:
4. Wat gebeurde er daarna? De juf deed heel snel iets.
5. Heb je gezien wat de juf deed? Nee, ze was heel snel.
6. Wat denk je dan dat de juf deed, waardoor het stopte? Iets met het geluid of met de microfoon.
7. Was het de hele harde piep toen over? Ja, gelukkig wel.
8. Hoe voelde jij je toen? Nog steeds geschrokken, maar niet meer heel bang.
9. En wat gebeurde er daarna?
En ga zo maar door… totdat je op het punt bent gekomen - de "en hij leefde nog lang en gelukkig-scène" - waarin jouw kind zich weer op zijn gemak voelde.
En ze leefden nog lang en gelukkig
Je sluit nu ook bij dit hele fijne gevoel aan. Of bij het moment waarop er weer lekker gelachen werd met elkaar in de online les. Of, nou ja, je merkt vanzelf wanneer jouw kind weer een positieve emotie ervaart. Het complete verhaal heb je nu in het hoofd van jouw kind laten afspelen.
Dit ga je herhalen. Je begint dus weer bij de vastloper. Zeg ook, "we gaan weer eens even naar het moment waar je zo van onder de indruk was". Ga weer bevragen. Je zal merken dat de ervaring van jouw kind gaandeweg zal zorgen voor andere antwoorden. De negatieve emotie wordt beetje bij beetje verwerkt. Jouw kind kan nu loslaten. Het emmertje is leeg en online leskrijgen wordt niet meer automatisch verbonden aan alleen dat hele vervelende gevoel van angst.
Jij kan helpen
Heb je al een andere ouder gehoord, die er tegenaan loopt dat online thuisschool extra spanning met zich meebrengt? Help ze dan even aan dit blog, door op delen te klikken hieronder.
Geen vastloper bij jouw zoon of dochter, maar wel spanning en flinke uitbarstingen? Lees dan zeker ook even mijn blog over wat jij kunt doen als ouder om er meer ontspanning in te brengen tijdens het thuisonderwijs. Klik op deze link.