Hoe vaak wordt aan jou een vraag gesteld die begint met “Waarom” op het moment dat er een positieve insteek aan vast hangt? Sta er gewoon eens heel even bij stil. Dan heb je namelijk al de essentie te pakken van één van de praktische dingen die jij als ouder direct kunt gaan toepassen. Namelijk: Hoe krijg ik het zelf voor elkaar om het strijdvuur in ieder geval niet onbedoeld enorm te laten oplaaien door middel van een vraag?
Positief of negatief?
Stel je voor, jij hebt enorm je best gedaan op iets enorm creatiefs. Kan van alles zijn. Een tekening, een moodboard, diamond painting, van alles. Op het moment dat jij dit vol trots aan iemand toont ontstaat er een magisch moment. Jouw trotse gevoel wordt beantwoord en diegene laat merken aan jou dat jouw creatie top is. Er volgt een vraag van jouw publiek. Bijvoorbeeld: Hoe heb je dat gedaan?
Wat nou als diegene zijn vraag tegen alle verwachting in zou beginnen met waarom? Dus iets als: Waarom heb je daar die rode kleur voor gebruikt? Deze formulering zorgt ervoor, ongeacht de verkennende bedoeling die ook positief kan zijn, dat er iets van jouw gloed verloren gaat. Jouw trots verbleekt wat.
Waarom? Ja, uh, ja daarom. Of je gaat met een lange uitleg komen om het een soort van recht te praten. Hoe dan ook er hangt gelijk een wat negatieve lading aan een waarom-vraag.
Houdt dit in jouw achterhoofd de eerstvolgende keer dat je jouw kind vraagt: “Waarom heb je dat gedaan?!” Dit is olie op het vuur, jouw kind ervaart afkeuring ten top en zal meer gespannen raken en vanuit meer emotie reageren.
Waarom is te groots
Bij een waarom-vraag vraag je aan jouw kind ook iets heel groots. Iets abstracts. Waarom doen we de dingen, zoals we ze doen? Negen van de tien keer gaat iets ook heel onbewust, gestuurd door verlangen of dat wat we kennen en kunnen. Dus ja, als daar dan ineens naar gevraagd wordt… is het verdomde lastig er écht antwoord op te geven.
Ik word er altijd een beetje ongemakkelijk van als ik het gevoel krijg geen passend of goed antwoord te kunnen geven. Mijn spanning loopt wat op, en dat is een prima ingrediënt voor een heetgebakerde reactie. Zo werkt dat ook bij jouw zoon of dochter.
Het riedeltje “Waarom, daarom? Daarom is geen reden. Als je van de trap af valt, dan ben je snel beneden” was iets dat ik al op jonge leeftijd zei. Is iets in die trend jou ook bekend?
Wat wil je bereiken?
Maar wat is het nu eigenlijk dat je wilt bereiken met die waarom-vraag? Denk daar maar eens over na.
Je wilt bijvoorbeeld iets onderzoeken. Je zoekt een handvat om een gesprek aan te gaan, om motivatie te horen waarop je kunt aansluiten, etc.
Of is het eerder een uitroep van machteloosheid en maakt het antwoord je al helemaal niet zoveel uit? Kan ook, want op sommige momenten krijgen die koters iets voor elkaar, waarvan je vol verbazing naast je stoel beland. Probeer in zo’n geval de waarom-vraag eens in te slikken en gebruik die tijd om rustig op adem te komen of even op een andere manier afstand te nemen.
Wil je wel echt iets weten van jouw zoon of dochter? Gebruik dan andere vraagwoorden.
Hoe dan wel, als waarom-vragen olie op het vuur zijn?
Oefen met hoe of wat-vragen. Die dragen enerzijds een positievere impact met zich mee. Anderzijds vragen deze woorden naar concrete zaken.
Meer in de trend van: Goh, leg het me eens uit. Dus absoluut niet afkeurend in toon, maar wel nieuwsgierig. Je gaat op verkenning uit en als je alle informatie hebt, kun je met een realistisch oordeel komen. Je kunt dan samen in gesprek, je laat je grenzen weten, enzo.
Voorbeelden:
Leg me eens uit, hoe kwam het nu dat dit gebeurde?
Hoe kan het dat…?
Wat gebeurde er toen x dit zei?
Hoe voelde jij je toen…?
Wat gebeurde er waardoor je zo boos werd?
Het vergt wat oefening, maar stamp één zo’n zinnetje om te beginnen anders gerust in jouw hoofd. Experimenteer er een beetje mee. Je zal gaan zien dat de reactie van jouw kind direct heel anders is op jouw nieuwe manier van vragen.
Nog 5 handige inzichten
Ben je nu helemaal klaar met zelf pleisters plakken tijdens de misschien wel dagelijkse strijd tussen jou en jouw kind. Wil je wat hulp van me? Meld je dan aan voor mijn leuke, herkenbare, praktische online cursus Pick your Battle.
Daarnaast heb ik GRATIS nog 5 hele handige inzichten voor jou als vader of moeder in mijn e-book opgenomen. Download deze snel, eenvoudig én gratis hier.